خوان های بی تابِ آب - دَبی بلاگ

آبخوان لایه زیرزمینی قابل نفوذ و متخلخل از سنگ های نفوذپذیر و نرم نظیر شن، کنگلومرای، سنگ آهک شکسته شده و شن نرم است که از آب اشباع شده و به راحتی قابلیت انتقال آن را به چاه یا چشمه دارد.

خالی شدن این لایه های متخلخل از آب موجب فرونشست زمین می شود و با رخ دادن این پدیده حتی بارندگی های ممتد هم نمی تواند لایه های فرونشسته را ترمیم و پر آب کند ازاین رو اندک اندک مرگ آبخوان ها رقم می خورد.

برخی از این آبخوان ها در لرستان شرایط مناسبی ندارند و در صورت عدم اقدام عاجل به سمت مرگ آنها پیش خواهیم رفت و گسترش پدیده فرونشست زمین و ... را به همراه خواهد داشت.

کاهش آب سفره های زیرزمینی لرستان برای همه محرز است

دکتر خسرو عزیزی، دکترای کشاورزی دانشگاه لرستان نیز در رابطه با اهمیت آبخوان داری به خبرنگاران گفت: تقریباً برای ما محرز است که با کاهش آب سفره های زیرزمینی لرستان روبرو هستیم.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط اقلیمی، باران های لرستان رگباری است و خطر سیلاب همیشه وجود دارد و چون طبیعت بارندگی ها تند و رگباری است احتمال نفوذ در زمین خیلی کم است.

عزیزی اظهار کرد: در این شرایط تزریق آب به آب های زیرزمینی استان خیلی کم اتفاق می افتد.

وی با بیان اینکه برای تزریق آب به سفره های زیرزمینی که نتیجه آن استفاده بهینه از آب است باید راهکارهای موثر عملیاتی شوند، گفت: حفظ پوشش گیاهی و رعایت الگوهای کشت مناسب باید توسط بهره برداران به صورت ویژه در نظر گرفته شود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان در ادامه گفت: هیچ توجیهی ندارد در سال آیش اراضی دیم زمین بدون پوشش بماند چرا که با این کار منافذ آب با باران های تند و رگباری بسته شده و رواناب را شاهد خواهیم بود.

وی ادامه داد: باید در دیم زارها از نباتات علوفه ای استفاده کرد و آیش سبز داشت که باعث می شود آب آرام به ذرات برگ و شاخه بخورد و در زمین نفوذ کند و از طرفی در جاهای شیب دار کارهای آبخیزداری انجام می شود و با این کار حرکت آب کند خواهد شد.

عزیزی با بیان اینکه در آبخوان داری حفظ آب بسیار مهم است چرا که این کار سیراب کردن اراضی را به همراه دارد، گفت: در خیلی عرصه ها مهار آب های سطحی در راستای کاهش روان آب ها به چرخه آب کمک می کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان رواناب را عامل فرسایش خاک دانست و افزود: کارهای خوبی در بحث آبخوان داری اجرا شده اما ایده آل نیست.

143 میلیون مترمکعب اضافه برداشت آب از منابع زیرزمینی در لرستان

داریوش حسن نژاد مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان در این خصوص می گوید: کشاورزان اراضی خود را به افراد غیربومی که با برداشت های بی رویه از منابع آبی موجب تخلیه آب چاه و افت سطح آب در آبخوان شده و خسارت جبران ناپذیری به منابع آبی استان می زنند اجاره نداده و از این کار خودداری کنند.

وی ادامه داد: در راستای صیانت از منابع آبی و بهبود شرایط کشاورزی استان، همکاری بسیار خوب و متقابلی با جهاد کشاورزی و سایر دستگاه های اجرایی شده است که شامل ابلاغ الگوی کشت، معین تعرفه های آب بها، حق آبه ها، جلوگیری از برداشت بی رویه، پر و مسلوب المنفعه کردن چاه های غیرمجاز و… است.

این مسئول افزود: مقدار برداشت مستقیم آب های سطحی استان در دو حوضه کارون و کرخه شامل 2.508 میلیون مترمکعب و در طرح توسعه منابع آبی شامل 4.42 میلیون مترمکعب است.

حسن نژاد در خصوص میزان برداشت از آب های زیرزمینی در دو حوضه کارون و کرخه یادآور شد: در حوضه کرخه میزان برداشت حدود 240 میلیون مترمکعب و در حوزه کارون 37.424 میلیون مترمکعب است.

ضرورت کشت برنج به صورت خشک کاری

وی گفت: مجموع آب مصرفی، سطحی و زیرزمینی بر اساس آمارهای موجود جهت شرب، صنعت، کشاورزی و فضای سبز نیز حدود یک میلیارد و 215 میلیون مترمکعب است.

مدیرعامل آب منطقه ای در خصوص منابع آب زیرزمینی از حدود 143 میلیون مترمکعب اضافه برداشت در بخش کشاورزی خبر داد و افزود: دی ماه سال 1397 کارگروه ملی سازگاری با کم آبی، شیوه نامه اجرایی محدودیت و ممنوعیت کشت برنج خارج از استان های گیلان و مازندران را ابلاغ کرده است و کلیه دستگاه های ذی مدخل و متولی می بایست نسبت به انجام وظایف خود در راستای این شیوه نامه اقدام کنند.

حسن نژاد با اشاره به ضرورت کشت برنج به صورت خشک کاری اذعان کرد: با توجه به اختلاف درآمد کشت برنج با سایر محصولات از جمله گندم، جو و … بیشتر کشاورزان تمایل به کشت برنج دارند. با کشت برنج به روش خشکی کاری می توان میزان قابل توجهی در آب صرفه جویی کرد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان خطاب به کشاورزان و روستاییان گفت: کشاورزان باید الگوی کشت اعلامی از طریق جهاد کشاورزی را رعایت کرده و از کشت محصولات آب دوست خودداری کنند در غیر این صورت شرکت آب منطقه ای لرستان هیچ گونه مسئولیتی در خصوص تامین آب برای محصولات خارج از الگوی کشت نخواهد داشت.

حجم آب آبخوان های آبرفتی کاهش یافته است

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان بیشترین کاهش حجم منابع آب زیرزمینی استان را محدوده مطالعاتی کوهدشت و رومشکان اعلام و اظهار کرد: بر اساس آماربرداری دوره سوم، از 20 سال گذشته منتهی به سال جاری به طور متوسط حدود 2 متر با حجمی معادل 90 میلیون مترمکعب و سالانه 10 سانتی متر با حجمی حدود 4 میلیون مترمکعب از ارتفاع و حجم آب آبخوان های آبرفتی کاهش یافته است.

وی شرح داد: بیشترین کاهش سطح و حجم منابع آب زیرزمینی مربوط به محدوده مطالعاتی کوهدشت با کاهش حدود 16 متر با حجمی معادل 88 میلیون مترمکعب و رومشکان با کاهش حدود 8 متر و حجم 28 میلیون مترمکعب است.

حسن نژاد ادامه داد: میزان مصارف آب سطحی در شرب، صنعت، فضای سبز و کشاورزی 508 میلیون مترمکعب است درحالی که این میزان مصارف از منابع آب زیرزمینی 664 میلیون مترمکعب است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان افزود: بر اساس آماربرداری دوره دوم مجموع مصارف آب زیرزمینی و سطحی در دو حوضه کرخه و کارون 1.214 میلیارد مترمکعب است که حدود 1.034 میلیارد مترمکعب آن در بخش کشاورزی مصرف می شود.

اضافه برداشت حدود 143 میلیون مترمکعبی از منابع آب زیرزمینی آن هم فقط در بخش کشاورزی بسیار قابل تامل بوده و مسئولیت این کار با کیست و آیا به همین میزان آب وارد آبخوان ها شده است؟

آمارهای هواشناسی لرستان نیز از کاهش بارش ها در استان حکایت دارد و اینکه آب چندانی وارد آبخوان ها نشده است.

کاهش 8 درصدی بارش ها در لرستان

بهروز مرادپور، مدیرکل هواشناسی لرستان در این رابطه به خبرنگاران گفت: بر اساس اطلاعات پهنه ای متوسط بارش از ابتدای سال زراعی جاری تا به امروز 297میلی متر است.

وی ادامه داد: این میزان بارش نسبت به مدت مشابه سال گذشته 8 درصد و نسبت به آمار مدت بلندمدت باز در مدت مشابه 14درصد کاهش را نشان می دهد.

مرادپور شرح داد: سال جاری با موج هایی که بارش های برف سنگین برای منطقه داشته باشند روبرو نبودیم.

مدیرکل هواشناسی لرستان افزود: در کل خیلی با سیستم سرمایشی و بارش برف در منطقه تا به امروز روبرو نبوده ایم.

بارش برف احتمال آبگیری آبخوان ها را زیاد می کند که با شرایط فعلی بارش ها این امکان نیز در لرستان وجود ندارد.

انجام 43 هزار هکتار عملیات آبخیزداری و آبخوان داری در 16 حوضه آبخیز

در این رابطه شیرزاد نجفی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان به خبرنگاران گفت: سال جاری در سطح 43 هزار هکتار عملیات آبخیزداری و آبخوان داری در 16 حوضه آبخیز استان و 11 شهرستان با اعتبار 31 میلیارد تومان اجرا شده است.

وی خاطرنشان کرد: ظرفیت عملیات های آبخوان داری لرستان در طی دو سال، 140 هزار مترمکعب برای استحصال و ذخیره نزولات است.

نجفی اظهار کرد: در کوهدشت عملیات آبخوان داری و در سایر شهرستان ها که سیل خیز و کوهستانی هستند آبخیزداری انجام می شود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان افزود: در جنوب شهرستان رومشکان طرح آبخوان داری و در حوضه کوهدشت در منطقه داوود رشید و کونانی پخش سیلاب اجرا شده است.

حال سوال اینجاست که چرا عملیات های آبخوان داری در رومشگان و کوهدشت که دشت های ممنوعه نیز اعلام شده اند در سال های گذشته انجام نشده است؟

اضافه برداشت نداریم

در خصوص اضافه برداشت آب های زیرزمینی در بخش کشاورزی فریدونی مدیر آب وخاک و فنی مهندسی سازمان جهاد کشاورزی لرستان این موضوع را رد کرد.

وی در گفت وگو با خبرنگاران با بیان اینکه شرایط آبخوان ها خوب نیست، گفت: یک زمانی شرایط بارندگی خوب بوده و مجوزهای برداشتی برای آبخوان ها صادر شده اما با خشک سالی ورودی و خروجی آبخوان ها یکی نیست.

فریدونی افزود: با توجه به محدودیت منابع آبی برای آبکمک با اولویت سامانه های آبکمک نوین به متقاضیان تسهیلات بلااعوض پرداخت می شود که این امر در جهت تقویت آبخوان ها است.

مدیر آب وخاک و فنی مهندسی سازمان جهاد کشاورزی لرستان یادآور شد: سالانه به طور میانگین 4 تا 5 هزار هکتار سیستم آبکمک در استان انجام می شود که یکی از مهم ترین اهداف آن کاهش مصرف و برداشت آب از منابع است.

وی در ادامه گفت: برای کشت هایی که آب مصرفی بیشتری دارند برنامه الگوی کشت وجود دارد، همه باید همکاری کنیم و مجموعه اقدامات باید در کنار هم قرار گیرد تا برداشت های بی رویه قطع شده و متناسب با آبخوان ها باشد.

نکته مهم در خصوص الگوی کشت این است که در این شرایط وخیم آبخوان های لرستان بیشتر کشاورزان استان آن را رعایت نمی کنند و محصولات آب دوست را بیشتر مدنظر قرار داده اند.

به گزارش خبرنگاران، آبخوانداری یکی از اولویت های اصلی لرستان در مدیریت بارش، ارتقای بهره وری نزولات آسمانی، پیشگیری از تشدید سیل و خسارات آن، بهره گیری از فرصت سیلاب و پایداری آب محسوب می شود و تا فرصت محدود باقی است، باید اقدام کنیم.

bestcanadatours.com: https://bestcanadatours.com، تور ارزان کانادا، ویزای تضمینی مولتی کانادا، ویزای مولتی 5 ساله کانادا